سنگ‌تراشان خرم آباد
سنگ‌تراشان خرم آباد،روستای سنگ‌تراشان معروف به ماسوله لرستان یکی از روستاهای هدف گردشگری استان واقع در 45 کیلومتری جنوب شهر خرم‌آباد است.
روستای سنگ تراشان خرم آباد،محوطه پاتخت سنگ تراشان و قدمت آن عصرآهن می باشد.این روستا با شماره ثبت 11221 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
روستایی پلکانی با مناظر طبیعی بسیار زیبا که در بیشتر اوقات سال مقصد بسیاری از گردشگران است.
دره پایین دست این روستا بعد از بارش هر باران، مملو از توده های عظیم و پیوسته ابر می شود؛ به طوریکه در پایین دست روستا، صحنه ای بی بدیل به شکل دریایی از ابر پدید می آید و جلوه ای خاص به منطقه «سنگ تراشان» می بخشد که از پدیده های نادر طبیعت ایران به شمار می رود. آنچه روستای سنگ تراشان را در بین محافل علمی مطرح کرده است، کشف یک محوطه باستانی در سال 1382 در حاشیه شمالی این روستا است که سایت ارزشمندی از دفینه های مفرغی مربوط به عصر آهن در آن کشف شد و حیرت باستان شناسان را برانگیخت. این اشیای نفیس مفرغی که قدمت آنها به هزاره اول پیش از میلاد می رسد، از کم نظیرترین گنجینه های مفرغی جهان به شمار می آیند که تاکنون شش فصل مورد کاوش باستان شناسی قرار گرفته است. برخی از اشیای شاخص حاصل از کاوش محوطه «پاتخت» سنگ تراشان، هم اکنون در موزه قلعه فلک الافلاک خرم آباد در معرض بازدید گردشگران قرار دارد.
عطا حسن‌پور امروز سه‌شنبه 1402/10/19در گفت‌وگو با رسانه‌ها، اظهار داشت: با حضور اعضای شورای منقول کشور هفت اثر تاریخی لرستان مورد بررسی قرار گرفت که پس از تأیید، واجد شرایط ثبت ملی قرار گرفتند.
وی افزود: چهار اثر آئینی از مجموعه مفرغ‌های محوطه تاریخی «سنگ‌تراشان» خرم‌آباد شامل سه پیکرک آئینی و یک هاون مینیاتوری مربوط به معبد سه هزارساله «سنگ‌تراشان» خرم‌آباد به ثبت ملی رسیدند.
بافت پلکانی روستا، منازل گلی و زندگی سنتی ساکنین روستا در کنار بزرگترین دفینه مفرغی جهان و نزدیکی به آبشار زیبای نوژیان، این روستا را به یکی از روستاهای بکر و دیدنی کشور تبدیل ساخته است.
تاکنون بیش از دو هزار قطعه از مفرغ‌های اصیل لرستان در گونه‌ها و موتیف‌های متخلف از محوطه پایتخت سنگ‌تراشان طی شش فصل کاوش باستان شناختی به دست آمده است.
برخی از اشیاء نفیس این مجموعه ارزشمند هم اکنون زینت‌بخش ویترین‌های موزه باستان‌شناسی قلعه فلک‌الافلاک است.
وی از جاذبه‌های طبیعی این منطقه به ایجاد اقیانوسی از ابر در آن اشاره کرد و گفت: برای دیدن و لذت بردن از این پدیده بی‌نظیر و رؤیایی می‌توان پس از بارش باران به این نقطه سفر کرد.
برای رفتن به «سنگ تراشان» باید از خرم آباد 45 کیلومتری را دل به جاده سپرد و به قلب دهستان «کشور» در بخش پاپی رفت، روستایی که هر آنچه از طبیعت و تاریخ سراغ داری را به تو عرضه می‌کند.
این روستای پلکانی که برای خودش ماسوله‌ای دیگر است در غرب زیبای ایران، دامنی از زیبایی و رمز و راز را گسترانده تا برای مشتاقان پر از اسرار نهفته باشد، اسراری از عصر آهن تا عصر مفرغ!
از پشتِ‌بامی به پشت بام دیگر و از خانه‌ای به خانه دیگر، راه کوتاهی است که بدون حصار و دیوار می‌توانی طی کنی و سراغ همسایه‌ها و فامیل را بگیری، اینجا خبری از تکلف‌های معمول نیست تا به قول شاعر «بی‌گمان در ده بالادست، چینه‌ها کوتاه است…»
درواقع روستای سنگ تراشان مرکز دهستان «کشور» بوده و مرکز آموزشی، خدمات بهداشتی و تعاون روستایی این دهستان در این روستا قرار دارد، در جای‌جای روستا همچنان ردپای زندگی جاریست و پویایی و نشاط در بافت آن جریان دارد.
همچنین سنگ تراشان مرکز خرید روستاهای مجاور بوده و جاده اصلی نیز از مرکز این روستا عبور می‌کند، جاده‌ای که در بالادست روستا جلوه‌ای زیبا به آن بخشیده و راهنمای گردشگرانی است که راه به این روستای دل انگیزِ اسرار آمیز یافته‌اند.
جنگل و دریای ابری که دره تاریخی را فرامی‌گیرد
این کارشناس میراث فرهنگی بابیان اینکه همچنین جنگل‌های بسیار انبوه، چشم‌انداز بسیار زیبای دره پیرامون و پدیده نادر طبیعی دریا یا جنگل ابر که در فصل بهار و بعد از بارش باران عموماً رخ می‌دهد و همه دره کشور را به طول ۲۷ کیلومتر دربرمی گیرد ازجمله ویژگی‌های منحصربه‌فرد این روستا است ادامه می‌دهد: همچنین ویژگی دیگر منطقه سنگ تراشان وجود دو آبشار بزرگ دائمی «وارک» و «نوژیان» و یک آبشار فصلی «اوتی» است. 96/2/11
منبع
:دکترعطا حسن‌پور در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) لرستان،
