کارخانه سیمان خرم آباد از واحدهایی است که هنوز احداث نشده در فهرست سیاه صنایع استان قرار گرفته و ۱۸ سال است مسوولان و دولت های مختلف آمده و رفته اند؛ اما مشکلات و موانع متعدد اجرای این طرح همچنان استوار پا برجاست.

عملیات ساخت کارخانه سیمان خرم‌آباد به عنوان یکی از مصوبات سفر هیات دولت وقت به لرستان سال ۸۵ آغاز شد؛ اما حالا با گذشت ۱۸ سال و فروش سهام به ۴۶ هزار نفر همچنان بلاتکلیف است.

نیمه مرداد امسال ابوطالب شفقت استاندار قبلی لرستان در ضرب الاجلی ۲ ماهه به سرمایه گذار، تعیین تکلیف این واحد ۱۸ ساله را در دستور کار قرار داد؛ اما ضرب الاجل تمام شد، عمر مدیریتی شفقت هم ۱۴ روز پس از مهلت تعیین شده به اتمام رسید و هیچ اتفاقی در این راستا رخ نداد.

داستان پر ماجرای یک کارخانه احداث نشده

سیمان خرم‌آباد از ابتدای فعالیت خود اقدام به فروش سهام و با این روش ۴۶ هزار شهروند را سهامدار کارخانه کرد تا هرکدام با امید و آرزویی اندوخته خود را برای سرمایه گذاری در طرحی که روی کاغذ موفق بود؛ آورند.

طرحی که سال ۸۵ کلنگ زنی شد قرار بود پایان سال ۹۴ بهره برداری شود اما امروز زمین محل ساخت آن با اقدامات اولیه ساخت و ساز به نوعی رها شده و بیشتر به علف زار شباهت دارد و تکلیف سهامداران و اشتغالزایی ۴۰۰ نفری آن هم همچنان در هاله ای از ابهام است.

پیشرفت عملیات فیزیکی طرح ۳۵ درصد اعلام و گفته می شود ۸۰ درصد تجهیزات آن خریداری و در اختیار بانک عامل است از طرفی آنگونه که مسوولان می گویند ۴۶ هزار سهامدار این کارخانه تنها یک درصد سهام این کارخانه را دارا هستند و بدلیل عام بودن سهام تابع قانون بورس نیز نیست.

دهه ۸۰، امتیازاتی همچون استفاده از ۲۶.۵ میلیون یورو ال سی در شرف گشایش و داشتن سرمایه بیش از ۶۴ میلیارد ریال برای ساخت این کارخانه مطرح بود و از مردم خواسته شد؛ نسبت به خرید سهام اقدام کنند که نتیجه این تبلیغات و سخنرانی های فریبنده امروز به ۴۶ هزار سهامدار بدون سود و البته سرمایه بر باد رفته تبدیل شده است.

برآورد اولیه طرح کارخانه سیمان خرم آباد ۲۶ میلیون یورو تسهیلات ارزی و ۵۰۰ میلیارد ریال بود که تا سال ۹۹ با به روز رسانی قیمت ها این ارقام به بیش از ۳۰ میلیون یورو و ۲ تا سه هزار میلیارد ریال می رسد.

سرمایه گذار این طرح ۱۰۷ میلیارد ریال از طریق فروش سهام به ۴۶ هزار نفر را دریافت کرد اما در نهایت اعلام ورشکستگی سرمایه گذار قبل از اجرای کامل طرح کارخانه سیمان خرم آباد، ۴۶ هزار سهامدار آن را بیش از پیش نگران کرد.

نامه به رییس جمهور

گره کارخانه سیمان خرم آباد آنچنان کور بود که مجمع نمایندگان وقت لرستان در نامه ای به رییس جمهور وقت اعلام کردند؛ عدم همکاری بانک سپه در پرداخت تسهیلات مربوط به طرح سیمان خرم آباد منجر به بلاتکلیفی این طرح شده است.

بانک سپه نیز در پاسخ به نامه مجمع نمایندگان در خصوص روند مشارکت خود در مسیر اجرای طرح سیمان خرم آباد اعلام کرد: این بانک با توجه به مزیت های ایجاد کارخانه سیمان در لرستان و اثرگذاری آن در توسعه و شکوفایی منطقه و نقش موثر آن در اشتغالزایی مستقیم و غیرمستقیم در سطح منطقه، به تمامی تعهدات خود در قبال اجرای این طرح عمل کرده است.

در این جوابیه، فعال نبودن پروژه به دلیل عملکرد مدیران شرکت، نداشتن پیشرفت فیزیکی مناسب، هزینه نشدن سهم شرکت بر خلاف مساعدت های مکرر و ارایه راه حل های عملی از طرف بانک از جمله دلایل توقف عملیات اجرایی طرح سیمان خرم آباد اعلام شد.

براساس نامه روابط عمومی بانک سپه، در بخش تسهیلات ارزی ، درخواست شرکت مورد اجابت قرار گرفته و با مشارکت موثر بانک، قسمت عمده ماشین آلات خارجی وارد کشور شده و شرکت موظف است با پرداخت کامل سهم خود ماشین آلات را از گمرک ترخیص کند و به محل کارخانه انتقال دهد.

براساس اعلام بانک سپه، اسفندماه سال ۹۲ جهت تداوم مساعدت های صورت گرفته مجوز پرداخت بخشی از تسهیلات تصویبی از سوی بانک نیز صادر شد که به دلیل چک برگشتی، شرکت سیمان خرم آباد قادر به دریافت وجه مذکور نشد.

گفته شد ارز مورد نیاز تامین شده است تا تجهیزات لازم خریداری شود؛ اما سرمایه گذار این طرح، تنها یک نام با هیات مدیره ای خانوادگی است که با عدم همکاری و بهانه های مختلف مسوولان و سهامداران را خسته کرده و به نظر می رسد؛ اراده ای از سوی مدیریت بخش خصوصی برای راه اندازی این کارخانه وجود ندارد.

برآورد اولیه طرح کارخانه سیمان خرم آباد ۲۶ میلیون یورو تسهیلات ارزی و ۵۰۰ میلیارد ریال بود که تا سال ۹۹ با به روز رسانی قیمت ها این ارقام به بیش از ۳۰ میلیون یورو و ۲ تا سه هزار میلیارد ریال می رسد.

سرمایه گذار این طرح ۱۰۷ میلیارد ریال از طریق فروش سهام به ۴۶ هزار نفر را دریافت کرد؛ اما در نهایت اعلام ورشکستگی سرمایه گذار قبل از اجرای کامل طرح کارخانه سیمان خرم آباد، ۴۶ هزار سهامدار آن را بیش از پیش نگران کرد.

بازگشت دوباره سرمایه گذار پس از خلع ید و اعلام ورشکستگی

سال ۱۳۹۹ مسوولان استان اظهار کردند با پیگیری های انجام شده و مطالبه گری از سرمایه گذار برای تعیین تکلیف کارخانه سیمان خرم آباد، وی در آخرین اقدام اعلام ورشکستگی کرد که در این صورت، تجهیزات خریداری شده برای پرداخت مطالبات سهامداران و طلبکاران به فروش می رسد و زمین محل اجرا به مسکن و شهرسازی بازگردانده و طرح از اساس لغو می شود.

این در حالی است که رییس وقت سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان نیز مرداد ۹۹ به ایرنا گفته بود تنها راه تعیین تکلیف و به سرانجام رسیدن کارخانه سیمان خرم آباد همکاری رییس و سهامدار کارخانه است؛ اما این فرد سهم آورده ندارد و در حال حاضر هم خبری از موقعیت وی در دسترس نیست.

به گفته “محمدرضا صفی خانی” هیات مدیره این شرکت اعضای خانواده وی هستند و با توجه به اینکه بانک سپه در طرح مشارکت و تسهیلات پرداخت کرده باید این مساله را تعیین تکلیف و تصمیم گیری کند.

خلع ید سرمایه گذار آنقدر جدی بود که شهریور ۱۴۰۰ جعفر طولابی فرماندار وقت خرم‌آباد اعلام کرد سرمایه گذار سابق کارخانه سیمان خرم‌آباد خلع ید شد و سرمایه گذار جدید با ۴۶ هزار سهامدار این کارخانه تعیین تکلیف می‌شود.

به گفته وی در آن زمان ناتوانی سرمایه گذار، جانمایی نامناسب و مشکلات زیست محیطی عوامل اصلی تاخیر در راه اندازی کارخانه سیمان خرم آباد و مقدمات واگذاری طرح به سرمایه گذار جدید در حال انجام بود.

اما پس از اعلام ورشکستگی و خلع ید سرمایه گذار، در عمل اتفاق خاصی در روند اجرای طرح مشاهده نشد و در نهایت رییس کنونی سازمان صنعت، معدن و تجارت لرستان اعلام کرد: روزهای پایانی سال گذشته، مالک قبلی از طریق شعبه ۱۹ تجدیدنظر دیوان عالی کشور حکم انحلال را باطل کرد و دوباره طرح به مالک قبلی برگشت.

بهمن جعفری عنوان کرد: پرونده مربوط به این طرح نیز ۲ سال در شعبه‌های بدوی و تجدیدنظر قوه قضائیه در دست اقدام بود و الان تعیین تکلیف شده است.

 

دوباره جلسه و باز هم ضرب الاجل

نیمه مرداد امسال جلسه ای با حضور ابوطالب شفقت استاندار قبلی لرستان با محوریت بررسی و تعیین تکلیف این واحد برگزار و در ضرب الاجل ۲ ماهه به سرمایه گذار مهلت داده شد به تعهدات خود عمل کند در غیر اینصورت خلع ید می شود.

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان در آن جلسه گفت: فرمانداری خرم آباد به دلیل وجود معارضان محلی و معضلات اجتماعی مخالف است؛ همچنین سازمان صنعت، معدن و تجارت نیز مخالفت خود را به علت عدم ارائه برنامه زمان بندی، روش های تامین مالی و عدم انجام عملیات اکتشاف جهت صدور گواهی کشف اعلام کرده است.

سیروس ابراهیمی افزود: همچنین مسکن و شهرسازی به استناد قانون مبارزه با زمین خواری و الزام طرح ملی جهش مسکن، منابع طبیعی به دلیل وجود پوشش گیاهی انبوه در منطقه و محیط زیست نیز به دلیل عدم ارائه مطالعات زیست محیطی و انجام ندادن تعهدات مخالف هستند.

وی یادآور شد: پیشنهاداتی در این راستا تدوین و ضرب الاجل ۲ ماهه ای به سرمایه گذار داده شده است تا در زمان یاد شده روش های تامین مالی و برنامه زمان بندی طرح را منعکس و در تاریخ اعلامی، برنامه عملیاتی خود را اعلام کند.

معاون استاندار لرستان افزود: همچنین باتوجه به مشکلات اجتماعی و آلودگی ناشی از کارخانه مورد نظر، زمین مورد نیاز باید در مکان دیگری ابتیاع و در اختیار سرمایه گذار قرار گیرد و در صورت عدم آمادگی و رعایت شروط ذکر شده، بانک عامل نسبت به تعیین تکلیف کارخانه اقدام کند تا به افراد حقیقی یا حقوقی اهلیت دار واگذار شود.

سرمایه گذار: هیچ کاری نمی توانیم انجام دهیم

اما مدیرعامل سیمان خرم آباد و سرمایه گذار طرح نیز در پاسخ اظهار داشت: ۲۰ سال دنبال پروژه سعی و تلاش کرده ام؛ ولی استان همکاری نکرد، مشکلاتی برای پروژه ساخته اند و افراد خاصی از ابتدا تاکنون چهار بار شرکت را منحل و با یک رای غیر واقعی، پنج سال پروژه را معطل کردند.

محمد خدری با بیان اینکه مردم سال ۸۵ پول داده اند؛ اضافه کرد: من سرمایه گذار هستم و دغدغه ام از فرماندار بیشتر است، ملاک باید قانون باشد، پروژه را بعد پنج سال دوباره تحویل گرفته ام ولی مالیات همه چیز را قفل کرده است، هیچ کاری نمی توانیم انجام دهیم، پای مرا بسته اند و می گویند راه برو، مادامی که مالیات مساعدت نکند؛ نمی توانیم کار را پیش ببریم.

وی خطاب به استاندار وقت لرستان تصریح کرد: مسوولان مشکل جدیدی را درست نکنند که سه سال دیگر هم بخواهیم مشکل شما را حل کنیم، صابری( استاندار وقت لرستان) روز اول گفت این جای کارخانه نیست و سه سال ما را دواند، شما نمی توانید به سیمان خرم آباد کمک کنید، چون می دانم چه دستگاهی پشت این قضیه است؟ چرا کسی نمی خواهد کالبدشکافی کند که چرا یک سهامدار باید پنج بار شرکت را منحل کند؟

ابوطالاب شفقت نیز در پاسخ به این ادعا تاکید کرد: شما که بعد از چند سال حکم و طرح را پس گرفته ای و این افراد را می شناسی، چرا شکایت نمی کنی؟ همانطور که توان حقوقی داشتی و بلد بودی وضعیتی را که همه مخالف بوده اند؛ برگردانی پس می توانی افراد مدنظر را شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی کنید.

وی گفت: سرمایه گذار باید علاوه بر پرداخت مالیات، تا ۲ ماه آینده برای برنامه تامین منابع و اجرای پروژه در چارچوب الزامات محیط زیست، زمین، معدن، منابع طبیعی و ارزیابی اقتصادی اقدام و به کارگروه تسهیل اطمینان دهد.

این تاکید استاندار لرستان با واکنش سرمایه گذار مواجه شد که اظهار داشت: مالیات وجاهت قانونی ندارد، ما وقت می خواهیم دادگاه برویم تا رسیدگی کند.

افکار عمومی هم منتظر ماند که آیا ضرب الاجل ۲ ماهه پس از ۱۸ سال بلاتکلیفی عملیاتی و سیمان خرم آباد روی ریل اجرا می افتد یا اینکه مانند سال های گذشته در راهروهای کاغذی قوانین متعدد بیش از این معطل خواهد ماند؟

یک درد مزمن با۱۰۰ میلیارد ریال مالیات معوق و جانمایی اشتباه

حالا معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان در خصوص پایان ضرب الاجل و اقدامات صورت گرفته به ایرنا می گوید: هفته گذشته جلسه ای در ستاد تسهیل کشور با حضور کارشناسان، مدیران استانی و ملی برای این طرح برگزار شد.

سیروس ابراهیمی افزود: سرمایه گذار بیش از ۱۰۰ میلیارد ریال اصل بدهی و جرائم مالیاتی قطعی و لازم الاجرا دارد که باید پرداخت کند تا حساب های بانکی وی باز شود.

وی گفت: به نظر می رسد هیچ اراده ای برای انجام کار وجود ندارد و حالا با توجه به به اینکه موضوع مالیات در کمیته ای در حال بررسی است؛ باید دید پس از اخذ تصمیمات لازم در این راستا و باز شدن حساب سرمایه گذار، اتفاقی خاصی رخ می دهد یا نه؟

معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری لرستان گفت: دستگاه های مختلف و مرتبط استان در خصوص مکان یابی و جانمایی طرح مخالف هستند؛ همچنان که با توجه به درخواست ثبت جهانی دره خرم آباد، جانمایی فعلی با ثبت جهانی سازگاری ندارد.

ابراهیمی با تاکید بر ضرورت تجدید نظر جانمایی کارخانه سیمان خرم آباد ادامه داد: سرمایه گذار هم اکنون تجهیزات و امکاناتی در محل اجرای طرح دارد ؛ اما اصل کار راه اندازی است و در غیر این صورت امکان دارد؛ دوباره وارد فرآیند قضایی شود.

وی تصریح کرد: کارخانه سیمان خرم آباد یک مساله پیچیده و مزمن حدودا ۲۰ ساله است که باید ارزش روز سهام مردم و کارشناسی های دقیقی صورت گیرد.

حالا بار دیگر ۴۶ هزار سهام دار و افکار عمومی باید منتظر نتایج بررسی مشکلات مالیاتی و جانمایی طرح بمانند که به نظر می رسد این مرحله هم جزو دهها مراحل بی نتیجه سال های گذشته خواهد بود.

رسوب رکورد ۱۸ ساله در کارخانه سیمان خرم آباد در حالی است که به گفته یک منبع آگاه در جلسه مرداد ماه امسال، این طرح ۴۳ میلیارد ریال وام ریالی را دهه ۸۰ از بانک سپه، ۱۸ میلیون یورو هم تسهیلات از صندوق ذخیره ارزی و حدود ۱۱۰ میلیارد ریال با دلار کمتر از ۱۰ هزار ریال از ۴۶ هزار نفر گرفته است؛ در حالیکه بدهی مالیاتی وی ۲۷ میلیارد ریال و در مقایسه با دریافتی ها قابل قیاس نیست.

به گفته این فرد سرمایه گذار سیمان خرم آباد با دلار امروز ۳۲ میلیون دلار وام گرفته و سهام فروخته است؛ اما حاضر به پرداخت مالیات نیست که نشان می دهد؛ اراده ای برای انجام کار ندارد.