محقق جهانی اهل لرستان در پی غاز چرانی

پژوهشگر لرستانی دارای رکوردهای جهانی، برای ادامه تحقیقات خود و امرارمعاش به غازچرانی روی آورده است.

این پژوهشگر  که توانسته نتایج تحقیقات خود را در مجلات معتبر جهانی ثبت کند، داستان پر غصه‌ای دارد.

در سال 1381 کارهای علمی مربوط به خزندگان و دوزیستان را شروع و یک سال پس از اولین کار با موضوع خزندگان لرستان تحت نظر استادم را در دانشگاه لرستان اجرا کردم.

چند سالی فعالیت‌های تحقیقاتیم محدود به داخل کشور بود و در طی این سال‌ها تکنیک‌های بافت‌شناسی و جنین‌شناسی را آموختم.

پس از این دوره در دانشگاه رازی (کرمانشاه) در رشته بیوسیستماتیک جانوری (کارشناسی ارشد) تا سال 85 ادامه دادم. دوره دکتری نبود. البته دانشگاه تهران قبلا یک دوره گرفته بود. من هم به دلیل نبود این دوره (دکتری) فعالیت‌هایم را به‌صورت شخصی ادامه دادم.

اولین کار بین‌المللی را با شکستن رکوردی در زمینه اسپرماتوزوئید‍ در دنیای خزندگان در مجله‌ای در آلمان در سال 2006 به چاپ رساندم. برنامه‌ای مدون برای فعالیت‌های تحقیقاتی داشتم (2007-2010). در طی این دوره توانستم رکوردهای جهانی از جمله کشف چند فاز اسپرماتوزوئید‍ و اوونیز در دنیای خزندگان به ثبت جهانی برسانم، همچنین فعالیت‌های تحقیقاتی مفید و سودمند در مورد سمندر لرستانی و وزغ لرستانی و …در سال 2010 و 2011 توانستم 9 گونه جدید را از فلات ایران و آناتولی در سطح بین‌المللی به ثبت برسانم، این نتیجه چندین سال کار حرفه‌ای و گشتن در فلات ایران و به وی‍ه رشته‌کوه زاگرس بود. نتایج تحقیقاتم را توانستم در مجلات معتبر علمی در ایالات‌متحده و برخی کشورهای اروپای غربی از جمله آلمان، انگلیس و اتریش به چاپ برسانم.

متاسفانه به دلیل حمایت نشدن از طرف هیچ سازمان دولتی و یا خصوصی مجبور به معلق نمودن فعالیت‌هایم شدم؛ اما دلسرد نشدم. تا اینکه در سال‌های 2014-2016 فعالیت‌هایم را روی تکامل خزندگان ادامه دادم و نتیجه آن‌ها پس از چند سال کشف دو گونه مار بود که در سال 2017 به ثبت جهانی رساندم. متأسفانه به دلیل مشکلات مالی باز هم وقفه‌ای کوتاه در کارم پیش آمد و کشف چندین گونه مهره‌دار را معلق گذاشتم. متأسفانه در طی این همه دوران هرجایی برای استخدام رفتم جوابی مثبت نشنیدم. حتی دریغ از کوچک‌ترین پولی به دستم برسد.

این‌ها بخشی از صحبت‌های یکی از جوانان نخبه سرزمینمان است که در فقر به کشف یافته‌های علمی می‌پردازد.

 در شهری که گاهی حتی تا یک متر برف نیز می‌بارد، او در شرایط بدی به سر می‌برد، شبیه یک کپر است …

همسرش می‌گوید: ما از کمترین امکانات برخورداریم گاز نداریم، نفت هم نیست و به‌سختی آن را باید تهیه کنیم در سرمای زمستان برای شستن ظرف‌ها باید به بیرون از منزلمان بروم و با آبی که گاهی یخ‌زده ظرف‌هایمان را بشوریم، منبع درآمدی هم نداریم کارگری، چاله کندن و …منبع درآمد ماست.

 اما عشق به تحقیق در گوشه این خانه کوچک موج می‌زند کارگاهی کوچک بنا کرده با کمترین امکانات یک میکروسکوپ و فکری باز…

او می‌گوید: ثبت یازده گونه مهره‌دار به معنای ارزشمندتر شدن غنای ‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍‍ژنتیکی حیات‌وحش ایران است و اولویت حفاظتی سازمان محیط‌زیست مربوط به این گونه‌هاست. چرا که تنها در ایران زیست می‌کنند و بیانگر هویت طبیعی ایران است

از بین یازده گونه مهره‌داری که ثبت بین‌المللی نموده‌ام پنج گونه مربوط به استان لرستان است و این‌جانب با این فعالیت‌هایم باعث بالا بردن غنی ‍ژنتیکی حیات‌وحش این استان شده‌ام؛ و از این نظر تاکنون هیچ گروه یا فردی (داخلی یا خارجی، دولتی یا غیردولتی و …) نتوانسته است که این‌چنین غنای ‍‍ژنتیکی حیات‌وحش را بالا ببرد.

متأسفانه محیط زیست لرستان تا کنون هیچ گونه برنامه‌ای برای حفاظت ازاین‌گونه‌ها ارائه نداده است و هیچ‌گاه نیز از این‌جانب به عنوان کشف چند گونه سوسمار در این استان نظری نخواسته‌اند

گونه‌های که در لرستان کشف کرده‌ام به این شرح است:

 جکوی برگ انگشتی گرانولی، محل کشف: ماله کوه، پل‌دختر، در سال 2010 (ثبت جهانی در آلمان)

جکوی پولک خشن استیون اندرسونی، محل کشف: تنگ گاوشمار، سال 2010 (ثبت جهانی در آلمان)

 جکوی برگ انگشتی زاگرسی، محل کشف: تنگ هفت، سال 2011، (ثبت شده در پرتقال)

 جکوی رومشکانی، محل کشف: رومشکان، سال 2011 (ثبت شده در آلمان)

 مار کم دید لرستانی، محل کشف: بادآور نورآباد، لرستان (ثبت شده در بریتانیا)

این گونه‌های خزنده تنها در نقاط ذکر شده وجود دارند و در هیچ نقطه‌ای دیگر در کرده زمین یافت نمی‌شوند و به این حالت اندمیک میگویند.

 این در شرایطی است که از کشورهای مختلفی همچون آلمان، اتریش، انگلستان و آمریکا از آقای ترکی به خاطر تحقیقاتش دعوت کرده‌اند تا با آن‌ها همکاری کند اما وی به خاطر عشق به سرزمینش نپذیرفته است.

آقای امیری رئیس بنیاد نخبگان استان نیز با اشاره به وجود استعدادهای فراوان در استان لرستان گفت: متأسفانه به دلیل نبود اعتبارات نمی‌توانیم کمک چندانی را به این عزیزان کنیم.

وی گفت: قطعاً شکوفایی این استعدادها حمایت خیرین و دیگر دستگاه‌ها را می‌طلبد.

اینک این جوان نخبه، این ذهن خلاق، نبود امکانات چه خواهد شد …

 قطعاً مسئولان باید با کمک و همیاری در جهت استفاده از این‌گونه استعدادها و هدایت آن‌ها، کاربردی کردن تحقیقات آن‌ها تلاش کنند و در کنار تأمین امکانات اولیه برای زندگی این افراد، زمینه راحتی فکر و شکوفایی هر چه بیشتر آنان را فراهم کنند تا شاهد استفاده غربیان و به‌کارگیری این افراد نخبه توسط آنان نباشیم، چرا که ایران ما منبع امکانات، استعدادها و ذهن‌های خلاق است و باید در جهت شکوفایی کشورمان از آن‌ها استفاده کنیم. خبرگزاری صدا و سیما/ مهناز رحمانی مهر-96/10/6