بزرگترین جشنواره موسیقی لری با حضور ۱۱ استان کشور در باغ تاریخی «گلستان» و محوطه قلعه «فلک الافلاک» خرم آباد برگزار می شود.

این جشنواره با حضور استان های اصفهان، ایلام، بوشهر، خوزستان، چهارمحال بختیاری، فارس، همدان، کهگیلویه و بویر احمد، قزوین، لرستان و مرکزی برگزار می شود.

باغ تاریخی «گلستان» روی نت موسیقی لری

مراسم افتتاحیه این جشنواره ساعت ۱۸ عصر امروز دوشنبه با حضور استاندار لرستان در محوطه باغ تاریخی «گلستان» برگزار خواهند شد.

این جشنواره به مدت پنج روز و از ساعت ۱۸ تا ۲۰ و ۳۰ دقیقه و ۲۱ تا ۲۴ در باغ تاریخی «گلستان» محوطه قلعه «فلک الافلاک» برگزار می شود.

بنابراین گزارش، بر اساس کاوش‌های باستان‌شناسی در مناطق لر نشین، تصویر پای‌کوبی بر قطعه‌ای سفالی به‌دست‌آمده که قدمت موسیقی در این منطقه را به هزاره چهارم پیش از میلاد مسیح می رساند.

همچنین از آثار و شواهد به‌دست‌آمده در این مناطق تصاویری از آلات موسیقی دوران مانند شیپور و تنبور بر روی ظروف نقره وجود دارد که حاکی از رواج موسیقی نزد این قوم در عهد ساسانی است، امروزه نیز برخی نغمه‌های باستانی در قالب مقام‌های موسیقی قومی باقیمانده ‌است.

نوای موسیقی کلامی، سوگواری، کار …

موسیقی آوازی یا کلامی از کهن‌ترین موسیقی‌های لرستان است، این نوع موسیقی بیشتر در مراسم عروسی، سوگواری و فعالیت‌های روزمره زندگی عشایر و روستائیان و توسط زنان و برخی موارد نیز توسط مردان اجرا می‌شود.

آوازهای شادمانه مربوط به عروسی، ترانه‌هایی هستند که عملاً بدون همراهی ساز و باهم آوایی زنان در مراسم عروسی اجرا می‌شود و شامل سیت بیارم، بینا بینا، بزران بزران و … است.

همچنین در مراسم سوگواری عزیزی ازدست‌رفته، زنان عزاداری که در سوگ نشسته‌اند در وصف او آوازهایی توأم با المان خاص بومی می‌خوانند که هر بیننده و شنونده‌ای را متأثر می‌سازد که این آوازها را در گویش «مور» گویند.

همچنین در موسیقی لرستان به آواهای حماسی نیز پرداخته‌شده است، از انواع آواهای حماسی می‌توان به شیرین و خسرو که برخی آن را نظامی خوانی خوانده‌اند اشاره کرد و از بهترین افرادی که در اجرای آواز شیرین و خسرو تبحر بسیار داشته‌اند مرحوم استاد علیرضا حسن خانی بوده است.

موسیقی کار نیز یکی از بخش‌های موسیقی آوازی لرستان است، درگذشته‌های نه‌چندان دور زنان و مردان روستایی و عشایر به هنگام کار روزانه مانند برزگری، کشاورزی، شیردوشی، مشکه زنی، برنج‌کوبی و … برای کاهش خستگی ناشی از کار و بیان آمال و آرزوهای خود آوازهایی می‌خواندند.

آوای «لاوه لاوه»

ریتم این آوازها به‌طورمعمول متأثر از صدای کار آن‌ها و مضامین شعرها نیز متأثر از ابزار، وسایل ارزش‌های محیط زندگی و عشق به یار، سرزمین، گیاهان، درختان و هرچه را که به آن دلبسته اند است، چنین آوازهایی را هنوز می‌توان در نقاط دور از هیاهوی شهر و شهرنشینی شنید.

آواهای مربوط به «لالایی» که در گویش محلی به آن «لاوه لاوه» می‌گویند نیز بخشی از موسیقی آوازی لرستان را به خود اختصاص داده است.

موسیقی سازی لرستان نیز آن‌چنان‌که از نامش پیداست با استفاده از سازهای بومی و توسط نوازندگان محلی اجرا می‌شود، مقام‌های این نوع موسیقی شامل مقام‌های شادی، مقام‌های سوگواری، مقام‌های مذهبی، مقام‌های حماسی، مقام‌های دل‌تنگی و عاشقانه است. سرنا، دهل، کمانچه (تال)، تنبک (تمک)، دوزله و بلور ازجمله سازهای لری هستند.

موسیقی سوگواری نیز بخشی از موسیقی سازی لرستان است، نوع ساز مورد استفاده در موسیقی سوگواری لرستان دهل و سرناست، موسیقی سوگواری بیشتر جنبه آیینی دارد و در مراسم عزاداری از روزگار کهن تا کنون اجرا می‌شود.

پاکتلی، چمری یا چمرانه، سحری، شیونی، یاری و … ازجمله مقام‌های موسیقی سوگواری لرستان است.  97/5/22