زمان مطالعه این مطلب تنها: 2 دقیقه
آیا از زیر قلعه فلک‌الافلاک به محلات پُشت بازار، درب دلاکان و حتی به سمت منار آجری (دیلمیان)، راه‌های زیرزمینی وجود دارد؟
چندی قبل «عطا حسن‌پور» دانشجوی دکترای باستان‌شناسی که در کاوش‌های تاریخی بسیاری از نقاط لرستان حضور داشته، همراه آقای «ابدالی» از چاه قدیمی درون حمام تاریخی بزرگ یا گَپ (آسیه/آسیا/چاله/حسین‌خان) در شمال شرقی میدان گَپ (بزرگ/ پُشت بازار) به عمق ۱۷ متر پایین می‌روند.
پس از رسیدن به انتهای چاه٬ مشاهده می‌کنند که از زیر چاه به سمت طرفین، دهلیزهایی وجود دارد. آن‌ها از مسیر یکی از دهلیزها راهی می‌شوند و با گذر از آن، سر از قناتی بزرگ در می‌آورند که ارتفاع تونل آن حدود ۱۸۰ سانتی‌متر است.
آجرچینی دیواره‌های قنات و سنگ‌چین کف آن، احتمال دوره دیلمیان و سلجوقیان را می‌دهد.
آن‌ها پس از عبور از چند دهلیز در مسیر این قنات به دوراهی دیگری می‌رسند و در هر مسیر، گاه با دو راهی دیگری مواجه می‌شوند که نشان از گستردگی این قنات کهن تاریخی در زیر بافت قدیمی شهر خرم‌آباد (محلات: پشت بازار، درب دلاکان، زید بن علی و …) دارد.
بین مسیرهای این قنات گویا فقط مسیر حمام گپ به سمت زیدبن‌علی(ع) که در جهت مسیر قلعه است دچار ریزش و مسدود شده و دیگر مسیرها که به چاه‌های قدیمی شهر در دیگر حمام‌ها یا گاوچاه‌ها ارتباط دارد، کاملا سالم و پا برجا هستند (از مکان‌های موسوم به «گاوچاه» به وسیله حرکت دادن گاوها، آب چاه را بالا می‌کشیدند)
نبود چراغ قوه قوی و ارتفاع‌سنج، مانع از پیشروی بیشتر آقایان حسن‌پور و ابدالی در این گردش ۸ ساعته (ساعت ۸ صبح تا ۱۶ عصر) زیر بافت تاریخی شهر می‌شود.
اگر موضوع کاوش قنات تاریخی خرم‌آباد با تلاش بیشتری صورت گیرد، می‌توان در آینده تحولی بزرگ در صنعت گردشگری این شهر تاریخی ایجاد کرد زیرا در نقاط مختلف خرم‌آباد به فاصله هر چند صد متر، یک اثر تاریخی بی‌نظیر از دوره‌های مختلف تاریخی، قرار دارد.
نکته‌ی عجیب این‌جاست که بجز قلعه تاریخی فلک‌الافلاک، بقیه این آثار تاریخی مثل: طاقِ پیل اِشکسه (پُل شاپوری)٬ منار٬ سنگ نوشته، گَرداو بَردینه (گرداب سنگی)٬ آسیاب گَبری و … به قول لُری خودمان «وی وِل بونِسَه» و به امان خدا رها شده و هیچ نگهبانی هم ندارند! در حالی خطر طمع‌کاران نیز به شدت آن‌ها را تهدید می‌کند و دور نیست که مانند خانه‌های تاریخی به جای مانده از عصر صفوی و قاجار که همین چند سال پیش توسط معدود عوامل نابخرد شهرداری در محلات پشت بازار ودرب دلاکان تخریب شدند، این آثار تاریخی نیز مورد تخریب قرار گرفته و یا تغییر اصالت در آن‌ها صورت گیرد که البته این خیانت تاریخی نیز انجام شد و با مرمت غیر اصولی پل شکسته (شاپوری)٬ در سال ۱۳۸۸ پلی جدید و عجیب جایگزین پل قبلی گردید که شباهتی به عصر ساسانی ندارد و شبیه پل «حاجی» است یا سال ۱۳۷۲ سنگ نوشته را ۱۴ متر به سمت شرق جابه‌جا کردند تا مشکل ترافیک یک خیابان حل شود! 97/2/14
رضا جایدری/ پایگاه خبری یافته
