دره خرم آباد ،سرمایه جهانی

سیدرضا صالحی‌امیری سه‌شنبه هفتم مرداد در آیین نکوداشت و تجلیل از دست‌اندرکاران ثبت جهانی پرونده محوطه‌های پیش‌ازتاریخ دره خرم‌آباد، که در سالن نوروز وزارت میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی برگزار شد، با تأکید بر جایگاه والای این دستاورد در سپهر ملی و بین‌المللی، اظهار کرد: ثبت‌جهانی دره‌های باستانی خرم‌آباد، صرفاً یک اتفاق اداری یا حقوقی نیست؛ بلکه رویدادی تمدنی است که عمق هویت تاریخی ایران را به رخ جهانیان کشید و پرستیژ و غرور ملی ما را در سطح بین‌المللی ارتقا بخشید.

وزیر میراث‌فرهنگی با اشاره به اثرات اجتماعی و فرهنگی این موفقیت بزرگ افزود: این اقدام راهبردی، همزمان نشاط اجتماعی و حس تعلق ملی را در میان مردم تقویت کرد و در سطوح تصمیم‌سازی و دیپلماسی فرهنگی، ابزاری کارآمد برای بازنمایی قدرت نرم ایران فراهم آورد.

او با تبیین مفهوم «سرمایه ملی» در گفتمان توسعه‌یافتگی فرهنگی تصریح کرد: در جهان امروز، سرمایه فقط به منابع مادی محدود نیست؛ سرمایه‌های فرهنگی و تاریخی، ریشه‌های اقتدار ملت‌ها هستند. ثبت جهانی محوطه‌های پیش‌ازتاریخ خرم‌آباد، افزون بر جایگاه ملی، به‌عنوان یک سرمایه جهانی تلقی می‌شود که موجب ارتقای منزلت ایران در نظام نمادین جهانی شده است.

صالحی‌امیری ثبت‌های جهانی را نماد دیپلماسی تمدنی ایران دانست و گفت: میراث‌فرهنگی ثبت‌شده جهانی، پشتوانه هویت تاریخی ما در تعاملات بین‌المللی است. در گفتگو با مقامات سایر کشورها، آن‌چه سخن ما را معتبر و شنیدنی می‌سازد، همین مواریث فاخر تمدنی است. بسیاری از کشورها فاقد چنین پشتوانه‌ای برای سخن گفتن در عرصه جهانی‌اند، اما ما تاریخ را با خود حمل می‌کنیم.

به گزارش سایت لرم و به نقل از میراث فرهنگی لرستان در هفتم مرداد،او ضمن تقدیر از تلاش‌های جمعی تیم تهیه و دفاع از این پرونده، تأکید کرد: اگرچه به‌عنوان وزیر میراث‌ فرهنگی وظیفه دارم از تلاش‌های شما تجلیل کنم، اما در حقیقت این مردمند که شما را تحسین کرده‌اند. ثبت جهانی خرم‌آباد، نه‌تنها یک افتخار اداری، که یک سرمایه مردمی و ملی است.

ثبت جهانی مکان‌های پیش از تاریخ دره خرم‌آباد در چهل‌وهفتمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو، افتخاری بزرگ برای ایران به‌ویژه مردم فرهنگ‌دوست لرستان است که نتیجه تلاش‌های بی‌وقفه وزارت میراث فرهنگی، معاونان این وزارتخانه، رایزنی‌های دیپلماتیک سفیران کشورمان و پیگیری‌های میدانی مجموعه استان بود.

دره خرم آباد شامل مجموعه ای از غارهای باستانی (کلدر، یافته، کنجی، گیلوران، قمری و پناهگاه صخره ای گر ارجنه) با بیش از ۶۰ هزار سال قدمت یکی از کهن ترین زیستگاه های بشر در ایران به شمار می رود و ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو، جایگاهی تازه به میراث فرهنگی کشورمان در سطح بین المللی بخشیده است.

وی ادامه داد: یکی از ویژگی‌های مهم دره خرم‌آباد، همزیستی تاریخی انسان نئاندرتال و انسان هوموساپینس ساپینس (انسان خردمند) در این منطقه است. این همزیستی در طول هزاره‌ها ادامه یافته و لرستان سرزمینی برای گفت‌وگوی بین فرهنگ‌ها و اقوام مختلف باقی مانده است.

نئاندرتال‌ها (نام علمی: Homo neanderthalensis یا Homo sapiens neanderthalensis) گروهی منقرض‌شده از انسان‌های باستانی بودند که عموماً گونه‌ای جداگانه در نظر گرفته می‌شوند؛ اگرچه برخی آن‌ها را زیرگونه‌ای از انسان خردمند محسوب می‌دارند. نئاندرتال‌ها تا حدود ۴۰ هزار سال پیش در اوراسیا زندگی می‌کردند. نئاندرتال ۱، نمادِ گونه، سال ۱۸۵۶ در درهٔ نئاندرتال آلمان کشف شد و این گونه به همین دلیل نئاندرتال نام گرفته است.