خانه چاغروند خرم آباد
خانه چاغروند خرم آباد،خانه چاغروند یا پورابوالقاسمی به مساحت 219 مترمربع مربوط به دوره قاجار است که به شماره 11681 ثبتشده است؛ این خانه در جنوب غربی قلعه فلک الافلاک جنب بنای تاریخی باباطاهر بهعنوان خانه صنایعدستی واقعشده است.
این خانه باارزش تاریخی متعلق به شخصی به نام کربلایی کریم چاغروند از خاندان معروف چاغروندهای خرمآباد بوده که حدود 70 سال پیش توسط شخصی به نام پورابوالقاسمی خریداری میشود.
این خانه که در محله باباطاهر (در بوطار) در مجاورت ضلع جنوبی آرامگاهی به همین نام و بر روی مسیر عبور قدیمیترین نهر آبرسانی شهر مرسوم به گرداب (گرداو) واقعشده است.
محور کلی بنا و زمین ناهمگون و البته کوچک آن به شکل شرقی و غربی است که اتاقهای واقع در جبهه شرقی خانه در دوره قاجار و جبهه اصلی خانه در غرب و در روزگار پهلوی اول ساختهشده است.
خانه تاریخی چاغروند در بخشهایی از اضلاع شمال و غربی به محوطه پیرامونی آرامگاه باباطاهر و از سایر جهات متصل به خانههای اطراف است.
فضاهای جبهه اصلی خانه در طبقه همکف عبارتاند از سردر و دالان ورودی و اتاق دو دری و طبقه اول این بخش هم به صورت دو اتاق دو دری بههمپیوسته است.
صرفنظر از بازی استادانه معمار بنا با سطوح در حجم و در بخشهای مختلف بنا بخش مهمی از اهمیت و ارزش تاریخی و معماری این خانه مربوط به دسترسی مستقیم به سامانه “پار یاب شهری” آن است که در کل بافت قدیم خرم آباد تعداد کمی از خانهها دارای چنین مزیتی بودهاند.
در مجاورت ضلع جنوبی این بنا خانه اعیانی بزرگی متعلق به معینالسلطنه چاغروند حاکم وقت لرستان در اوایل پهلوی وجود داشته که امروزه اثری از آن وجود ندارد.
خانه چاغروند در بخش شرقی دارای دو اتاق کوچک سه دری است و در قسمت شمال نیز اتاق سهدری دیگری قرارگرفته که این اتاقها هرکدام بهصورت مستقیم به میان سرای بنا راه دارد، فضای بر روی بام این جبهه مهتابی دلنشینی پدیدی آورده که درگذشته بهویژه در شبهای تابستان مورداستفاده ساکنین خانه قرار میگرفته و در این ایام بخشی از زندگی و استراحت اهل خانه به آنجا منتقل میشد.
این خانه مانند بسیاری از خانههای تاریخی شهر خرمآباد دارای آرایههای اجری زیبا و نغزی است و با شماره ثبت 11681 به ثبت رسیده است.
بر اساس گزارشهای موجود در پرونده ثبتی اثر این خانه دارای تزئینات اجر کاری و گچبری در داخل اتاقها بوده و تزئینات بام در طبقه دوم به شکل دندانموشی و لوزیهای هندسی برآمده و کلیه رخبامها، اجر کاری شده و در پوشش سقف خانه از تخت تیر چوبی استفادهشده است.