ثبت جهانی ، نماد عزم ملی
ثبت جهانی ، نماد عزم ملی ، به گزارش لرم و به نقل از میراث فرهنگی لرستان، علی دارابی سهشنبه هفتم مرداد در آیین تجلیل از عوامل پرونده ثبت جهانی «درهها و محوطههای پیش از تاریخ خرمآباد» که با حضور سیدرضا صالحیامیری وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در سالن نوروز این وزارتخانه برگزار شد، با اشاره به شرایط حساس کشور در زمان تصویب این پرونده در یونسکو، گفت: ثبت جهانی این پرونده در میانه جنگ، تجلی ارادهای فرهنگی در میانه طوفانی امنیتی بود؛ اقدامی که فراتر از یک دستاورد اداری، نشانگر عمق هویتباوری و پیوند ایرانیان با میراث تاریخیشان است.
قائممقام وزیر و معاون میراثفرهنگی کشور با اشاره به ثبت جهانی درهها و محوطههای پیشاتاریخی خرمآباد در شرایطی که کشور درگیر جنگ بود، این اقدام را «نماد عزم ملی در پاسداری از هویت تاریخی ایران» دانست و تأکید کرد: ثبت جهانی دیگر یک فرآیند صرفاً تخصصی نیست؛ بلکه به یک خواست عمومی و اراده ملی برای صیانت از میراث ایرانی اسلامی تبدیل شده است.
او با تأکید بر جایگاه بیبدیل این دستاورد در سطح ملی و بینالمللی، افزود: ثبت جهانی درهها و محوطههای خرمآباد، افتخاری بزرگ برای ایران و بهویژه لرستان است. این توفیق، حاصل همدلی و همافزایی طیفی گسترده از پژوهشگران، مدیران، متخصصان و حامیان میراثفرهنگی بود و از تلاشهای تمامی این عزیزان صمیمانه قدردانی میکنم.
دارابی با اشاره به جهش قابلتوجه در تهیه و ارسال پروندههای ثبت جهانی طی دوره مدیریتی جدید اظهار داشت: در دوران مدیریت دکتر صالحیامیری، پروندههای ثبت جهانی با انسجام بیشتری دنبال شدهاند و اکنون به مرحلهای رسیدهایم که این مسیر، دارای نهادینهسازی و پیوستهای فرهنگی و اجتماعی شده است.
او افزود: امروز، ۲۹ پرونده ثبت جهانی در اختیار داریم که دربرگیرنده ۱۱۴ محوطه، منظر، عنصر و سایت تاریخی ثبتشده در یونسکو است. این ارقام گواهی روشن بر ظرفیت عظیم تمدنی ایرانزمین است.
قائممقام وزیر و معاون میراثفرهنگی کشور با اشاره به رشد فزاینده تقاضاها برای ثبت جهانی در استانها گفت: فرآیند ثبت جهانی دیگر صرفاً در انحصار کارشناسان و مدیران نیست؛ بلکه به یک مطالبه عمومی و دغدغه اجتماعی بدل شده و این، از عمق نفوذ میراث در وجدان فرهنگی جامعه ایرانی حکایت دارد.
لرستان، نقطه طلایی در پروندههای ثبت جهانی ایران
در ادامه این نشست، عطا حسنپور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان لرستان، ثبت این پرونده را آغازگر دورهای نوین در دولت چهاردهم خواند و گفت: این پرونده، نخستین پرونده ثبتشده در دولت چهاردهم است و پیامآور عزمی ملی برای معرفی شایستگیهای تاریخی لرستان در تراز جهانی است.
او با اعلام خبر برگزاری مراسم ملی ثبت جهانی در لرستان، افزود: در تاریخ ۴ شهریور، جشن بزرگ ثبت جهانی با حضور مردم، نخبگان و مسئولان در خرمآباد برگزار خواهد شد که ضمن ارتقای نشاط اجتماعی، جایگاه فرهنگی استان را نیز تثبیت خواهد کرد.
حسنپور همچنین از آزادسازی تدریجی حریم قلعه فلکالافلاک خبر داد و تصریح کرد: بر اساس برنامهریزی صورتگرفته، ظرف چهار ماه آینده، نیروهای مسلح از محدوده قلعه خارج خواهند شد و گامی اساسی برای مرمت و بهرهبرداری گردشگری از این بنای نمادین برداشته خواهد شد.
ثبت جهانی، راهبرد صیانت فرهنگی و دیپلماسی عمومی
در این نشست، محمدحسن طالبیان، معاون پیشین میراثفرهنگی کشور نیز به نقش راهبردی ثبت جهانی اشاره کرد و گفت: ثبت جهانی تنها یک موفقیت اداری نیست؛ بلکه راهبردی برای وفاق نهادی، مشارکت مردمی و تثبیت جایگاه ایران در دیپلماسی فرهنگی است.
رسول وطندوست، از پیشکسوتان حوزه میراثفرهنگی نیز با اشاره به پیام بینالمللی این دستاورد، تأکید کرد: ثبت جهانی، فرصتی بیبدیل برای بازتعریف تصویر ایران در عرصه جهانی است؛ ایرانِ ریشهدار، تمدنساز و فرهنگی.
ثبت جهانی مکانهای پیش از تاریخ دره خرمآباد در چهلوهفتمین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو، افتخاری بزرگ برای ایران بهویژه مردم فرهنگدوست لرستان است که نتیجه تلاشهای بیوقفه وزارت میراث فرهنگی، معاونان این وزارتخانه، رایزنیهای دیپلماتیک سفیران کشورمان و پیگیریهای میدانی مجموعه استان بود.
دره خرم آباد شامل مجموعه ای از غارهای باستانی (کلدر، یافته، کنجی، گیلوران، قمری و پناهگاه صخره ای گر ارجنه) با بیش از ۶۰ هزار سال قدمت یکی از کهن ترین زیستگاه های بشر در ایران به شمار می رود و ثبت آن در فهرست میراث جهانی یونسکو، جایگاهی تازه به میراث فرهنگی کشورمان در سطح بین المللی بخشیده است.
وی ادامه داد: یکی از ویژگیهای مهم دره خرمآباد، همزیستی تاریخی انسان نئاندرتال و انسان هوموساپینس ساپینس (انسان خردمند) در این منطقه است. این همزیستی در طول هزارهها ادامه یافته و لرستان سرزمینی برای گفتوگوی بین فرهنگها و اقوام مختلف باقی مانده است.
نئاندرتالها (نام علمی: Homo neanderthalensis یا Homo sapiens neanderthalensis) گروهی منقرضشده از انسانهای باستانی بودند که عموماً گونهای جداگانه در نظر گرفته میشوند؛ اگرچه برخی آنها را زیرگونهای از انسان خردمند محسوب میدارند. نئاندرتالها تا حدود ۴۰ هزار سال پیش در اوراسیا زندگی میکردند. نئاندرتال ۱، نمادِ گونه، سال ۱۸۵۶ در درهٔ نئاندرتال آلمان کشف شد و این گونه به همین دلیل نئاندرتال نام گرفته است.