-
شعر
شعر و ادبیات دری به گونه آیینه ای است که بازتاب عواطف مردمان لر نسبت به قومیت خود است. شاعر معمولا در معرض قوم خود به عناصر مختلفی نظیر حماسه آفرینی، وقایع تاریخی، آداب و رسوم، خلق و خو و مشاهیر هویت ساز توسل می جوید و بدین گونه عاطفه و بینش را تلفیق کرده و در راه اعتلای قوم و ملت خود دست به خلق آثار بدیعی می زند.
چندی پیش، به اتفاق آقایان احد رستگارفرد و مهدی ویسکرمی در مورد شعرا و هنرمندان دیارمان و اطلاعات اندک مردم در مورد آنها صحبت می‌کردیم. فکر کردم فهرست‌وار هم که شده، به معرفی آنها بپردازم و در این زمینه کاری انجام دهم.
شاید نزدیک بودن لری خرم‌آبادی به فارسی از دلایلی باشد که باعث کمتر روی آوردن افراد به سرودن شعر به لری شده، یعنی خلاصه تلفظ نمودن کلمات فارسی باعث شده که شعرای این دیار ترجیح دهند اشعارشان را به همان زبان فارسی سروده تا برای همه قابل فهم باشد. جهت اطلاع همشهریانم، نام چند شاعر مطرح خرم‌آباد و حومه را در ذیل می‌آورم:
صفویه:
جبرئیل خرم‌آبادی، علی‌قلی‌خان و منوچهرخان والی، میر نوروز، حکیم محمدرضا عرب
افشاریه، زندیه و قاجاریه:
باشی(عبدالله) خرم‌آبادی، شایق(هادی‌بیگ) لرستانی، ناسخ(میرزا یوسف) خرم‌آبادی، ملک‌معین(شیخ محمدعلی معین‌الاسلام) خرم‌آبادی، میرزا صالح لرستانی، حاج حسین حکاک خرم‌آبادی، لطف‌علی‌بیگ(نوه‌ی دختری حسین‌خان والی)، اسماعیل‌خان سرباز، مفلوک(اسدالله) کمالوند، محمد مأنوس، اسماعیل مفاخر کمالوند و حیرت(عبدالرحمان) لرستانی
و پس از آن نیز معاصرینی هم‌چون دکتر علی‌اصغر مجیدی، مرحوم حاج‌علی گلشن، زنده‌یاد محمدرضا والی‌زاده‌معجزی، زنده‌یاد صحبت‌الله معینی، زنده‌یاد حسام‌الدین ضیائی‌لرزاد، نوری سلاحورزی، حشمتالله شفیعیان، هوشنگ صالحی‌لرستانی، محمد سامانی، حمید ایزدپناه(صفا)، اسحاق عیدی، مرحوم حشمتالله صفایی‌راد، مرحوم جواد جوادی، زنده‌یاد محمدجواد منصوری، کاظم شرکت(شهرین)، قدرت‌الله شباب، مرحوم شیخ جواد صابر، عبدالله جمشیدی، مرحوم عبدالکریم عتیقی، زنده‌یاد سیدکاظم طاهری، حشمت خالقی، مرحوم روح‌الله استغفاری(واصل)، ایرج کاظمی، حشمتالله والی‌زاده(حامد)، عزت‌الله چنگایی، رمضان پرورده، عابد میرزائیان، عزیز نادری و …از شعرای بومی خرم‌آباد بوده‌اند که اکثراً اشعاری نیز به لری سروده‌اند.
از مطرح‌ترین‌های شعر نو نیز می‌توان به نصرت‌الله مسعودی، دکتر فتح‌الله شفیع‌زاده، امید مسعودی، کاظم علی‌پور، علی‌حسین تابان، نسرین جافری، مهرانگیز رساپور(پگاه)، علی زیودار، هوشنگ رئوف، علیرضا کرمی، عزیز کلهر و عبدالرضا شهبازی اشاره نمود.
اگر به جمع فوق اسفندیار غضنفری‌امرایی، عزیز و مهتاب بازوند، علی دولتشاهی، اسد فرهمند و … نیز که سال‌هاست ساکن خرم‌آباد هستند را اضافه کنیم، به یقین می‌توان در این زمینه کتابی جامع نگاشت! عده‌ای نیز باباطاهر را لر می‌دانند و محله و مقبره‌ای نیز به همین نام در جنوب غربی قلعه فلک‌الافلاک خرم‌آباد قرار دارد. نوشته شده توسط رضا (محمدرضا) جایدری در چهارشنبه ۱ اردیبهشت۱۳۸۹ .
نورالدین سلاحورزی متولد 15/1/1298 خرم آباد که تحصیلات خود را تا پنجم اکابر ادامه داد . صمیمیت ، حسن خلق و روح لطیفش باعث شد تا نورالدین که دوستانش او را نوری می نامند همه و همه دست به دست هم دهند تا وی به اولین و بزرگترین ترانه سرای شهر خرم آباد تبدیل گردد. |
|
-
باباطاهر :
باباطاهر شاعر ایرانی به اعتقاد مردم لرستان ، لر و از اهالی خرم‌آباد بوده‌است. باباطاهر را در گویش لری بّاوطاهِر تلفظ می‌کنند.در آثار و دوبیتی‌های این شاعر ایرانی از برخی کلمات و اصطلاحات لری استفاده شده‌است و این دلیلی است که مردم لرستان این شاعر را اهل استان خود می‌دانند.
-
آیت الله حاج شیخ عبد الرحمن لرستانی :
مرحوم حاج شیخ عبدالرحمن لرستانی فرزند حاج میرزا صالح لرستانی است که بسال ١٢۵٢ خورشیدی در خرم آباد بدنیا آمد.
او مقدمات علوم دینی را نزد پدرش آموخت. پس از مقدمات خوانی مدتی را در بروجرد به تحصیلات سطح پرداخت. او برای ادامه تحصیلات به نجف اشرف مهاجرت کرد و در محضر مرحوم آیه الله آخوند خراسانی و همچنین آیه الله حاج سید کاظم یزدی دروس خارج فقه و اصول را گذراند و پس از کسب درجه اجتهاد به خرم‌آباد برگشت.
مرحوم لرستانی در دوره چهارم به نمایندگی مردم لرستان به مجلس شورای ملی رفت و دومین نفری بود که بعد از یمن الملک کمالوند(حبیب اله خان) پایش به مجلس باز میشد. در زمان بازگشت از نجف مرحوم لرستانی محل رجوع احکام شرعی و رفع مشکلات مردم و در عین حال به تدریس علوم دینی مشغول بود. خانه اش در دهه محرم مرکز عزاداری سید الشهدا (ع) بود. او نخستین کسی بود که در سال ١٣٠٣ خانه اش را بطور کامل در اختیار فرهنگ تازه تأسیس آن روزگار قرار داد. مرحوم لرستانی علاوه بر احاطه علمی و وقوف بر زمینه های مختلف علوم دینی در کار شعر و شاعری هم سخنوری توانا بود. دیوان اشعاری بنام “حیرت” از او بجای مانده که قابل توجه است. مخمس مشهوری دارد که با این مطلع آغاز می شود:
من که غافل از تن و جانم چه غم دارم دگر پای تا سر محو جانانم چه غم دارم دگر.
-
علی مرتضایی :
علی مرتضایی متخلص به راهی، متولد 1333 در یکی از روستاهای شهرستان خرم آباد است که علاقه وافری به شعر و ادب دارد. |
|
