-
جاذبه های ژئوتوریسم (غارها)
-
غار پاسنگر:
غار پاسنگر خرم‌آباد در نزدیکی محله‌ی پشت بازار قرار دارد. با توجه به ساختار و قرائن آن می‌توان ادعا کرد این غار و مناطق اطراف کوه پشت بازار (سفیدکوه)، حدود ۳۰ هزار سال قبل تاکنون از محل‌های مورد سکونت بشر بوده است. به جرأت می‌توان گفت که این منطقه هنوز به طور کامل کاووش و بررسی نشده است و به مانند غار کلماکره که حدود ۲۰ سال قبل در حدود پل‌دختر کشف شد، چه بسا بتوان دفینه‌ها و یافته‌های باستانی در این‌جا پیدا نمود. دو صدف دوکفه ای با اندازه های مختلف در این غار کشف شده است که یکی از آنها در موزه ملی ایران نگه داری میشود. هیچ اثری از دخالت انسان در شکل این صدف دیده نمیشود البته در حین حفاری سوراخی بر آن ایجاد شده است. این صدف بزرگ که احتمالا مربوط به منطقه عمان است به عنوان بشقاب استفاده میشده است. این غار در دل کوههایی از جنس آهکی به وجود آمده است.
-
غار قمری:
غار قمری یا اشکفت قمری مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در خرم‌آباد، بالای کوه مشرف به گرداب سنگی واقع شده و این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۴۱۴۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. دهانه‌ی غار به سطح داخل دهانه ی آن بیش از ۲۰۰ متر است. طول راهروی غار، باریک و طولانی است و تاکنون انتهای آن کشف نشده است. درباره ی این غار افسانه‌های بسیاری زبانزد مردم محلی است.
-
غار کنجی:
غار کنجی در جنوب شرقی خرم‌آباد واقع شده غار کنجی در چهار کیلومتری جنوب شهر خرم‌آباد در کمرکش یک کوه قرار گرفته است. دسترسی به این غار، از طریق یک مسیل دره‌ای امکان پذیر است. در فصل بهار، از دامنه‌های آن، چشمه‌های آب جاری می‌شوند. این غار یکی از منظم‌ترین غارها از لحاظ سطوح داخلی است. مساحت آن بیش از ۲۰۰ متر مربع است و کف خاکی آن ۲ متر قطر دارد. در قسمتی از دهانه آن، یک تپه خاکی وجود دارد که در کاوش‌های انجام شده، چند گور مربوط به پیش از تاریخ همراه با اسکلت‌های متعدد از آن به دست آمده متعدد از آن به دست آمده است. در دامنه و چشم‌انداز این غار، دشت وسیع با تپه‌های مصنوعی وجود دارد.
-
غار یافته:
یک غار تاریخی در مرکز استان لرستان و در نزدیکی شهر خرم‌آباد است. این غار دارای بقایایی از زندگی در عصر پارینه سنگی است و به همین دلیل اهمیت زیادی در مطالعات باستان شناسی خاور نزدیک و اروپا دارد. نخستین کاوش علمی در غار یافته در سال ۱۹۶۵ توسط باستانشناس آمریکایی، فرانک هول انجام گرفت. از سال ۱۳۸۴ خورشیدی نیز دوره جدیدی از کاوش های علمی از سوی هیات مشترک ایران و بلژیک در این غار آغاز شده است. این غار در دل کوه یافته که از جنس آهکی (سازند سروک) است به وجود آمده است.
-
پناهگاه اَرجَنه:
اَرژَنه. مجموعه‌ای از چند غار نزدیک به هم در جنوب خرم‌آباد لرستان و بر دامنه کوه پاگَر که در آن شواهدی از زندگی انسان در دوره پارینه سنگی میانی (حدود ۱۰۰٫۰۰۰ تا ۴۰٫۰۰۰ سال پیش) به دست آمده است. در دشت جنوبی دره ی خرم‌آباد، یک کوه کوچک و کم ارتفاع به نام «گرارجنه» وجود دارد که تعدادی غار کوچک در سمت شرقی آن پدید آمده‌اند و به نام همان کوه مشهورند. این غار بر یک صخره منفرد و کوچک موسوم به پاگر Pagar که ارتفاع آن از سطح زمین های اطراف حدود ۱۲۵ متر می باشد. در شرق ارتفاع پناهگاه کوچک ارجنه قرار دارد. ویژگی پناهگاه در آن است که , « هیچ وقفه و فاصله ای بین آثار دوران پارینه سنگی میانه و پارینه سنگی جدید مشاهده نمی گردد.
-
پناهگاه دوشه:
پناهگاه تاریخی دوشه در روستای کرشوراب از توابع بخش چگنی شهرستان خرم‌آباد واقع شده است. غار دوشه حاوی نقاشی‌ها و کتیبه‌های تاریخی متعدد و جالب توجه است. ارتفاع کف تا سقف غار در حدود ۵ متر است و داخل آن به شکل دایره‌ای منظم است. بر دیوارهای مسطح این غار در حدود ۱۱۰ نقش با رنگ سیاه نقاشی شده و بر دیواره غربی آن نیز به جز نقش‌های یاد شده دو کتیبه وجود داشته که یکی از آنها کاملا از بین رفته و دیگری نیز محو شده است. مهم‌ترین علت سالم ماندن نقوش کتیبه، دور بودن از عوارض طبیعی است. در دهانه حفره‌های انتهایی غار، استخوان‌های انسان، حیوان و سفال‌های شکسته یافت شده است.
-
پناهگاه سرخه لیزه:
پناهگاه صخره‌ای سرخه لیزه مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان خرم‌آباد، روستای سرخه لیز واقع شده، این روستا دارای قدمت ۴۰۰ ساله می باشد. مردمان این روستا همانند مردمان دیگر که سالهای قبل در کوه‌ها زندگی می کردند بیشتر آنها دررشته کوه یافته زندگی می کردند آنان مظهر سختی و تلاش و استقامت که بیشتر آنان در منطقه (جا مالگه) در رشته کوه یافته قرار داشته‌اند. این مردم آب مورد نیاز خود را از چاه آبی که ترک نام دارد و از دل کوه آهکی یافته که خود به خود آب از زیر صخره ها بیرون می آیدو دارای آب بسیار خنکی می باشد که همه فواصل آب دارد تهیه میکنند. این روستا قبل از بوجود آمدن دارای دارای درخت زیادی نی بوده که خود به خود رشد می کردند نام این روستا هم قبلا سرخه نیزار بوده که بعدها سرخه لیزه نام گرفت
-
غار ماهی کور:
غار ماهی کور غاری است که در استان لرستان، در بخش پاپی و در نزدیکی روستایی به نام لِوَن واقع شده است. این غار تنها اثر طبیعی ملی استان لرستان است. دو نمونه نادر و منحصر به فرد از ماهیانِ کور در این غار وجود دارد که مشابه آنها در هیچ نقطه دیگری از دنیا یافت نشده است. جنس سنگهای این غار از آهک های دوران کرتاسه می باشد.
