باغ گیاه شناسی زاگرس خرم آباد
باغ گیاه شناسی زاگرس خرم آباد به منظور حفظ ذخایر ژنتیکی جنگلهای زاگرس و انجام تحقیقات گیاهشناسی روی گیاهان این منطققه، باغ گیاه شناسی زاگرس در شهر خرم اباد در زمینی به مساحت ۱۲ هکتار از اراضی متعلق به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان لرستان در شمال غربی شهر خرم‌آباد، در حاشیه ی غربی دریاچه کیو به طور رسمی درسال ۱۳۹۵ افتتاح گردید .عملیات اجرایی احداث ان اغاز شد. تهیه نقشه کلی باغ و فضاهای و کلکسیون های ان در موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع تهیه و جهت پیاده نمودن روی زمین به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی لرستان جهت اجرا ابلاغ گردید. در طرح باغ الگویی از کوههای زاگرس و پوشش گیاهی آن درنظر گرفته شده که در ان گونه های بومی این رویشگاه مستقر خواهد شد. کلکسیون گیاهان دارویی، کلکسیون میوه های وحشی و ارقام محلی،باغ سیستماتیک، گلخانه و نهاسستان در این باغ پیش بینی گردیده است. به علاوه فضاهای سبز عمومی و گردشگری و اموزشی نیز پیش بینی شده است.این باغ را یکی از مهم‌ترین مناطق مهم پژوهشی، آموزشی و گردشگری است می‌توان از این مجموعه به عنوان مکمل دریاچه و پارک کیو برای جذب گردشگران استفاده کرد.
ارزش علمی، تحقیقاتی و نگین شهر
اقلیم متنوع استان دربردارنده تنوع گیاهی با غنای کم‌نظیری مشتمل بر بیش از 1700 گونه گیاهی است. لرستان دارای 180 گونه بوم‌زاد است که 40 گونه آن انحصاری استان می باشند. چنین تنوع زیستی ، نعمت خدادادی است که در این سرزمین به ودیعه گذاشته شده و با قدری درایت می‌تواند لرستان را به کانون توجه در زمینه قطب علمی ،بهره برداری بهینه وگردشگری تبدیل نماید.
مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع‌طبیعی لرستان در راستای ایفای نقش حاکمیتی خود در حوزه پژوهش و مطالعات کشاورزی و منابع‌طبیعی، ایده ایجاد باغ گیاهشناسی زاگرس را مطرح ساخته و با پی گیری‌های به عمل آمده در سطح ملی ،پروژه جامع سامان‌دهی باغ ملی فلاحت خرم‌آباد در قالب باغ گیاهشناسی زاگرس به تصویب مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور رسیده است.
بدین‌ترتیب باغ فلاحت (کشاورزی) خرم‌آباد به عنوان بخشی از تاریخ طبیعی و همچنین تاریخ فرهنگی مرکز استان و دربردارنده یکی از قدیمی‌ترین توده‌های دست‌کاشت کاج کشور ، به عرصه‌ای برای حفظ و نمایش زنده تنوع زیستی گیاهی منطقه زاگرس تبدیل می‌شود. واقع شدن باغ ملی کشاورزی(باغ فلاحت سابق) در مجاورت منطقه گردشگری دریاچه کیو در قلب شهر خرم‌آباد، موقعیت کم‌نظیری را برای ایجاد باغ گیاهشناسی زاگرس فراهم آورده است.
وجود هرباریوم گیاهی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان( دربردارنده بیش از 13 هزار نمونه گیاهی) گنجینه بسیار با ارزشی است که در قالب موزه باغ گیاهشناسی زاگرس سازماندهی خواهد شد.
مجموعه باغ کشاورزی خرم‌آباد به مساحت تقریبی 22 هکتار مشتمل بر سه پلاک 11/1، 1195 و 1196 در سال 1382 در فهرست آثار ملی کشور به شماره 9928 به ثبت رسیده و ضوابط عرصه و حریم و نقشه و محدودیتهای قانونی آن طی نامه شماره 7087-1/1 مورخ 12/7/82 رئیس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری کشور به استانداری و کلیه دستگاههای اجرایی استان از جمله مسکن و شهرسازی و شهرداری ابلاغ شده است.
دکتر جلیلی ریاست مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور طی نامه شماره 246/6/4980 مورخ 6/11/93 ضمن اعلام موافقت با عنوان باغ گیاهشناسی زاگرس برای مجموعه باغ کشاورزی خرم‌آباد ، بر حفظ ذخایر ژنتیکی گونه‌های جنگلی و دارویی منطقه زاگرس و پی گیری مستمر موضوع توسط مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع‌طبیعی لرستان تأکید کرده اند.
امید می‌رود با حمایت و پشتیبانی مسئولین ارشد استان به خصوص مهندس بازوند استاندار لرستان ، پروژه جامع باغ گیاهشناسی زاگرس که پس از سال ها تلاش و پیگیری محققان و اندیشمندان دلسوز این استان در سطح ملی به تصویب رسیده ، در مجموعه باغ ملی کشاورزی خرم‌آباد به ثمر بنشیند.
این باغ، نگین شهر خرم آباد همچنین نماد محوریت و مرکزیت استان لرستان برای منطقه زاگرس در زمینه تنوع زیستی گیاهی(شامل همه گونه های درختی،درختچه ای ،بوته ای و علفی) به شمار می‌رود .
به علاوه، با توجه به ارزش علمی و تحقیقاتی فوق العاده این باغ، انشاا….قطب علمی،تحقیقاتی و آموزشی زاگرس در زمینه تنوع زیستی گیاهی نیز در جوار قطب گردشگری کیو،در مرکز استان شکل خواهد گرفت و گامی بزرگ در زمینه توسعه استان و شهر خرم آباد برداشته خواهد شد.
افتتاح باغ ملی گیاهشناسی زاگرس
باغ ملی گیاه شناسی زاگرس صبح امروز مورخ 1395/11/13با حضور معاون پارلمانی وزیر جهاد کشاورزی و رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، رئیس سازمان جهاد کشاورزی لرستان و… افتتاح شد.
مراد سپهوند رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی لرستان در این مراسم با اشاره به اینکه نسبت به سرمایه عظیم گونه های گیاهی و دارویی لرستان غفلت ورزیده ایم، اظهار داشت: حفاظت از ذخایر ژنتیکی جزو وظایف حاکمیتی وزارت جهاد کشاورزی است و بر این اساس است که پروژه احداث باغ گیاه شناسی زاگرس به سازمان تحقیقات کشاورزی وزارت خانه پیشنهاد شد و پس از بررسی های متعدد با این موضوع موافقت کردند.
وی با بیان اینکه بالغ بر ۲۰۰ گونه گیاه دارویی در لرستان وجود دارد، تصریح کرد: اهمیت پروژه احداث باغ گیاه شناسی در سطح ملی به حدی است که معاونان وزیر جهاد کشاورزی برای افتتاح آن حضور پیدا کرده اند.رئیس مرکز تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی لرستان با تاکید بر اینکه این باغ به عنوان کانون حفظ ذخایر ژنتیکی زاگرس کاربری های متعددی دارد، افزود: این باغ گردشگری و آموزشی بوده و اهدافی از جمله احداث مدرسه طبیعت و گسترش ریه های تنفسی شهر در احداث این باغ در نظر گرفته شده است.95/11/13
