پارک مفرغ خرم‌آباد
پارک مفرغ خرم‌آباد ،بوستان ها ،پارک ها و فضاهای سبز بخشی حیاتی از شهر هستند.این بخش ها باعث می شوند ، یک شهر سیستم زنده و پویایی داشته باشد. فضای سبز شهری تشکیل دهنده بخش جاندار ساخت کالبدی شهر است. افزایش کیفیت آب های زیر زمینی را شامل می شود. پوشش گیاهی مناسب در شهرها توانایی جذب گرمای هوا و انتقال آن به زمین را دارد. همچنین پارک ها به عنوان فضای سبز عمومی شهری بسیاری از نیازهای ویژه انسانی را که پدیده شهرنشینی به میزان وسیعی محدود کرده است، جبران می کنند و به عنوان عنصر اصلی و اساسی شکل دهنده سیمای شهرها، کانون های حیات شهرها بوده و شاخص و نماد سلامت و بهداشت محیط به شمار می آیند. پارک های شهری که دارای جنبه های تفریحی، تفرجی، فرهنگی و بالاخره زیست محیطی و سالم سازی محیط هستند و جنبه های سرویس دهی به مناطق مختلف شهر را دارا می باشند. با گسترش و نیاز به فضاهای شبیه طبیعت در محیط های شهری، پارک شهری مورد استقبال قرار گرفتند.
تاریخچه صنعت مفرغ
استان لرستان سرزمینی کهن از تمدن های باستانی است که همواره صنایع دستی آن زبانزد عام و خاص بوده است, این دیار با داشتن هنرمندانی چیره دست آثاری را خلق کرده که سالهای متمادی زینت بخش خانه و کاشانه انسان های علاقه مند به هنر و زیبایی بوده است.
با مهاجرت ‘کاسی ها’ به سرزمین لرستان که به پیش از هزاره دوم قبل از میلاد بر می گردد, ساخت صنایع دستی نظیر خنجر، تیر ، شمشیر و اجسام مصنوعی مختلف توسط ساکنان این منطقه آغاز شده و رواج خاصی داشته است.
‘مفرغ’ قدیمی ترین آلیاژی است که از مس و قلع ساخته می شود که در گذشته و عهد باستان از آن ابزارهای مختلف و مجسمه های زیبایی تهیه می شد.
در معادن مس معمولاً فلز مس به طور طبیعی با قلع بصورت یک آلیاژ طبیعی وجود دارد از این رو معمولاً نخستین ابزارهای مصنوعی فلزی که در قدیم توسط بشر ساخته شده, غالباً از مفرغ است.
عصر مفرغ دومین مرحله از عصر فلزات است که پس از دوره مس در تقسیم بندی زمین شناسی قرار می گیرد.
این تقسیم بندی به این جهت است که مصنوعات فلزی این دوره از زندگی بشر بیشتر ترکیبی از مس و قلع است, بطوری که کاوش های دیرینه شناسی نشان داده ساکنان ایران از پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح نیز آلیاژ مفرغ را می شناختند و از آن برای ساخت مصنوعات فلزی خود استفاده می کردند.
به اذعان مورخان مصنوعات مفرغی نیز که در سایر نقاط دنیا ضمن حفاری‌ها به دست آمده کشف شده قدیمی تر از این تاریخ نیست.
بنابراین می توانیم شروع دوره مفرغ را از پنج هزار سال قبل از میلاد مسیح که شروع دوره آهن است, بدانیم.
مفرغ ترکیبی از مس و روی به رنگ‌های مختلف سرخ، سرخ کم رنگ و نارنجی است که زودتر از مس ذوب می‌شود و در مجسمه سازی و ساخت ادوات دیگر مورد استفاده قرار می گیرد.
معاون صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری استان لرستان در این زمینه می گوید: لرستان یکی از مناطق شاخص ایران در زمینه صنعت ‘مفرغ’ است.
این استان در مرکز نوار غربی ایران و از مجموعه دره های تنگ و باریک و کوه های مرتفع تشکیل شده است.
علی مرزبان گفت: شواهد موجود اشاره به فلزکاری لرستان از هزاره چهارم پیش از میلاد دارد. به گفته وی اکنون مجموعه اشیای فلزی منسوب به لرستان از نیمه قرن گذشته توسط محققان و پژوهشگران مختلف بسیار مورد توجه قرار گرفته و زینت بخش اکثر موزه‌های بزرگ جهان می‌باشد.
پژوهشگران هنر, مفرغ کاری لرستان را نتیجه کارهای ساده‌ای می‌دانند که بیان‌کننده چندین قرن انقلاب مادی ملتی کشاورز و جنگجو است که این هنر در هزاره چهارم قبل از میلاد به اوج خود رسید.
به گفته رحم دل، اهمیت هنر مفرغ کاری لرستان انتقال هنر و سنن اجدادی، انتقال مفاهیم و موضوعات مشترک مذهبی و بیان قانونمندی‌هایی است که برای همه اقوام سوارکار، جنگاور و کشاورز دنیای قدیم، به نحوی تحسین‌انگیز، دل‌نشین، پسندیده و ستودنی بوده است.
کارشناسان صنایع دستی و میراث فرهنگی استان لرستان معتقدند تجمع هنرمندان این قوم در این سرزمین, به هنر مفرغ سازی شکل تازه ای داده اند.
آنان می گویند: هنرمندان آن زمان به محصولات مفرغی علاقه بسیاری داشته اند به گونه ای که از این فلز حلقه های متنوعه ای برای تزیین یراق و زین اسب خود و جام و بشقاب هایی برای صرف غذا و نوشیدنی می ساختند.
معاون صنایع دستی ،میراث فرهنگی و گردشگری استان لرستان گفت : آثار مفرغی لرستان که نشان از فرهنگ تمدن مردم این سرزمین باستانی داشته است روزی به عنوان ابزار سوارکاری و سلاح جنگی بکار می رفته است.
‘علی مرزبان’ گفت: اما امروزه آثار فلزکاری لرستان در هنر ورشوسازی خود نمایی می کند و هنرمندان این خطه زرخیز با چیره دستی و مهارت صنایع دستی را همچون چاقو ، قفل و لوازم و ملزومات مورد نیاز زندگی را خلق می کنند.
وی اظهار داشت: هنر ورشو سازی در دوره قاجار و در زمان صدرات ‘میرزا تقی خان امیر کبیر’ با اعزام برخی مسگران شهرهای بروجرد ، اصفهان و دزفول به کشور روسیه برای یادگیری این هنر و انتقال آن به شهرهای خود رایج شده است.
مرزبان گفت: هنر ورشو سازی در لرستان از آن زمان تاکنون توسط هنرمندان و استاد کارانی همچون محمد بادآور، حاج علی میناگر، رضا رئوفیان و تنها استاد بازمانده از این هنر به نام استاد ماشاالله فرخ پی رواج داشته است .
وی افزود:در حال حاضر محصولات هنر ورشو سازی نظیر سماور، گلاب پاش، آفتابه لگن، گیره استکان و سینی و قلم زنی روی ورشو لرستان در کشور حرف اول را می زند.
معاون صنایع دستی و میراث فرهنگی استان لرستان می گوید: این هنر سالانه توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری لرستان مورد حمایت قرار می گیرد .
وی گفت: در این زمینه اعتباراتی در جهت آموزش, احیا و توسعه، ترویج و تجهیز این کارگاههای صنایع دستی در حال فعالیت ابن استان اختصاص می یابد .
وی اظهار داشت: هم اکنون بیش از 100 کارگاه قلم زنی و مصنوعات فلزی با اشتغال زایی بیش از 200 نفر در استان لرستان وجود دارد .
پارک مفرغ خرم‌آباد ، مفرغ یا برنز، یکی از قدیمی‌ترین آلیاژ‌هایی است که مردم لرستان از دیر باز از آن برای ساخت مجسمه استفاده می‌کردند. هنر مفرغ کاری، شاهکار‌های هنری اعجاب انگیز یادگار قومی دامدار و کشاورز، سوار کار و جنگاور است که کاسی نامیده شده و از نژاد‌های قدیمی منطقه یعنی آسیایی به شمار آمده اند. این هنر والا را که در مبحث شناخت هنر مردمان مترقی جهان قدیم به هنر لرستان معروف است، مولود کارهای ساده‌ای می‌دانند که چندین قرن انقلاب مادی ملتی کشاورز و جنگاور را خلاصه می‌کند، و آهسته و آرام بدون شرکت و کمک خارجی از صنعت سنگ بسوی صنعت فلز پیش می‌رود، تا جایی که در هزارۀ چهارم قبل از میلاد به اوج اعتلای خود می‌رسد و با وجود این اعتلا که به خلق آثار ارزشمند مفرغی می‌انجامد هنوز هم آن را نتیجه یک انقلاب عادی و محلی می‌دانند. 99/9/15
